طراحی مدلی برای ارزیابی عملکرد شرکت های بیمه (خصوصی) با استفاده از روش تلفیقی bsc , dea

امروزه اهمیت ارزیابی عملکرد در تمامی حوزه ها بر هیچ فرد و سازمانی پوشیده نیست، به طوری که یکی از اساسی ترین شروط لازم برای بقای سازمان ها در دنیای رقابتی امروزی محسوب می شود. با توجه به اهمیت صنعت بیمه در رشد و توسعه اقتصادی-اجتماعی جوامع، بهبود کارایی و اثربخشی این صنعت که در گرو ارتقای کارایی شرکت های بیمه فعال در آن است، از ضروریات اقتصاد هر کشوری به شمار می رود. به علاوه صنعت بیمه ایران در دهه اخیر تحولات قابل ملاحظه ای نظیر ورود بخش خصوصی به این صنعت و خروج از انحصار کامل دولت را پشت سر گذاشته است که این تحولات نیز ضرورت و اهمیت به کارگیری روش های مناسب سنجش کارایی در سطوح مختلف سازمانی را آشکارتر می سازد. از جمله ابزارهای به‏کار گرفته شده در خصوص ارزیابی عملکرد شرکت-های بیمه می توان به روش های کارت امتیازی متوازن و تحلیل پوششی داده ها اشاره کرد که با ایجاد یک ارتباط سیستماتیک و نظام مند بین این دو روش، می توان ابزاری جامع و توانمند برای ارزیابی عملکرد شرکت های بیمه ایجاد نمود. از آنجایی که تاکنون چه در مطالعات خارجی و چه در مطالعات داخلی، از روش تلفیقی bsc-dea برای ارزیابی عملکرد شرکت های بیمه استفاده نشده است، لذا در این تحقیق با استفاده از این روش و با به‏کارگیری رویکردی صحیح و شفاف از آن، به ارائه مدلی برای ارزیابی عملکرد شرکت های بیمه پرداخته شده است. از جمله مزایای مدل پیشنهادی می توان به ارزیابی متوازن و حفظ تعادل بین منظر های bsc، جامع نگری و انعطاف پذیری در شاخص های به‏کار گرفته شده و هم چنین توانایی مدل در شناسایی واحدهای کارا و ناکارا از دید هر یک از چهار منظر bsc و ارائه راهکار و مسیر اصلاح و بهبود کارایی برای دوره‏های بعد ارزیابی اشاره کرد. در این پژوهش، ابتدا بر اساس روش bsc و از طریق مطالعه اسنادی و مصاحبه با خبرگان و کارشناسان صنعت بیمه، مهم ترین شاخص های عملکردی در چهار حوزه مالی، مشتری، فرآیندهای داخلی و رشد و یادگیری شناسایی شده و سپس با استفاده از چهار مدل ccr خروجی‏محور (یک مدل در هر منظر)، کارایی یک نمونه 18 تایی از شرکت های بیمه خصوصی در ایران اندازه گیری شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که شرکت‏های تحت بررسی از عملکرد قابل قبولی برخوردار بوده و در رتبه بندی تجمیعی انجام شده بر اساس میانگین کارایی شرکت‏ها از دید چهار منظر bsc، سه شرکت پارسیان، آرمان و سینا به ترتیب در رتبه های اول تا سوم قرار گرفته‏اند. در نهایت نیز، بر اساس واحدهای کارا و ناکارای شناسایی شده از دید هر منظر و با استفاده از تعیین گروه های مرجع و ساخت واحدهای مجازی، مسیر اصلاح و بهبود کارایی هر یک از شرکت های ناکارا ارائه شده است.